Oprac. Lek. med. Dorota SZUMNY

1. Bezpieczeństwo wszczepiania sztucznej soczewki u dzieci z zapaleniem błony naczyniowej

Dzieci z zapaleniem błony naczyniowej, włączając zapalenia związane z młodzieńczym zapaleniem stawów, mogą być bezpiecznie poddawane wszczepianiu sztucznej soczewki. Wyniki badania pokazują, że wszczepianie sztucznej soczewki nie powinno być przeciwwskazane w zapaleniu błony naczyniowej u dzieci.

Zapalenie błony naczyniowej u dzieci stanowi 5-10 % wszystkich zapaleń tej struktury oka. Uważa się, że zapalenie to, szczególnie u dzieci chorujących na młodzieńcze zapalenie stawów, które poddane zostały zabiegowi usunięcia zaćmy powoduje zwiększone ryzyko komplikacji chirurgicznych z powodu aktywnego stanu zapalnego, keratopatii taśmowatej i małych źrenic.

Autorzy artykułu przeprowadzili wieloośrodkowe, retrospektywne badanie, oceniając wyniki wzrokowe i powikłania po chirurgii zaćmy z wszczepem sztucznej soczewki do komory tylnej u dzieci z zapaleniem błony naczyniowej.

Oceniano 19 oczu 18 pacjentów, w tym 10 dzieci z młodzieńczym zapaleniem stawów i 9 nie chorujących na to schorzenie. Proces zapalny był leczony przez 3 miesiące przed zabiegiem, dexametazon i kortykosteroidy ogólnie podawano do 10 dni przed planowanym zabiegiem. Śródoperacyjnie wykonano kapsulotomię tylną, z witrektomią przednią, jeżeli była konieczna. Wszczepiono soczewki z PMMA lub zwijalne akrylowe. Po zabiegu u dzieci zastosowano kortykosteroidy miejscowo 8 razy dziennie i 1% Atropinę 2 razy dziennie przez tydzień. Okres obserwacji po zabiegu wynosił w grupie nie chorującej na zapalenie stawów 3.5 roku a  w grupie chorującej na zapalenie stawów 4.5 roku. Przedoperacyjna ostrość wzroku wynosiła od 20/70 do poczucia światła i poprawiła się po zabiegu do zakresu 20/20- 20/200. Wszystkie oczy wykazały poprawę ostrości wzroku przynajmniej o dwie linie a 13 oczu miało ostateczną ostrość wzroku 20/40 lub lepszą.

Stan zapalny powrócił w 7 oczach po zabiegu, w tym 3 oczach z młodzieńczym zapaleniem stawów. Najczęstszym powikłaniem było zmętnienie tylnej torebki soczewki, które wystąpiło w 11 oczach.

Sapir Medical Center, Kfar-Saba, Izrael

www.medcompare.com

2. Zmiany narządu wzroku w ciąży

Podczas ciąży mogą pojawić się problemy związane z narządem wzroku, takie jak dyskomfort w noszeniu soczewek kontaktowych, zmiany refrakcji, zespół suchego oka, opuchnięcie powiek utrudniające widzenie obwodowe a także zwiększona wrażliwość na światło z powodu migren. Niektóre z tych zmian, jak nieostre widzenie lub obecne w polu widzenia męty mogą wynikać z poważnych chorób ogólnych. Kobiety chorujące na jaskrę, nadciśnienie tętnicze lub cukrzycę, jeszcze przed zajściem w ciąże lub na jej początku powinny powiadomić o tym swojego okulistę, aby monitorować powstanie ewentualnych zmian patologicznych narządu wzroku.

Zmiany refrakcji w ciąży, spowodowane wahaniami poziomu hormonów, mogą wymagać zmiany mocy używanych soczewek kontaktowych lub okularów. Jednak niewielkie zmiany nie powinny być przyczyną niepokoju.

Problem zespołu suchego oka jest zwykle czasowy i mija po porodzie. Preparaty sztucznych łez są bezpieczne w stosowaniu zarówno w ciąży, jak i w czasie laktacji.

Migreny spowodowane zmianami poziomu hormonów w ciąży są częstą przyczyną bólów głowy i nadwrażliwości na światło. Pacjentki powinny skonsultować z lekarzem przyjmowanie leków przeciwbólowych.

W ciąży ryzyko zachorowania na cukrzycę wzrasta. Nieostre widzenie może być spowodowane podwyższonym poziomem cukru we krwi. Wszystkie kobiety z cukrzycą, będące w ciąży lub ją planujące, powinny być poddane pełnemu badaniu okulistycznemu z badaniem dna oka przy rozszerzonej źrenicy.

Podwyższone ciśnienie tętnicze może spowodować nieostre widzenie i pojawienia się mętów. Bardzo wysokie ciśnienie tętnicze może doprowadzić do powstania odwarstwienia siatkówki.

American Journal of Ophthalmology

www.ajo.com

3. Zmiany filmu łzowego po ostrym zapaleniu spojówek

Do 30 dni po wyleczeniu ostrego zapalenia spojówek pacjenci mogą odczuwać objawy zespołu suchego oka.

Chińscy lekarze zbadali 73 oczu 56 pacjentów skarżących się z powodu objawów zespołu suchego oka po wyleczeniu ostrego zapalenia spojówek. W porównaniu z grupą kontrolną wykazano znaczący, nieprawidłowy wynik testu czasu przerwania filmu łzowego, próby Schirmera, wielkości menisku łzowego i barwienia fluoresceiną. U wszystkich pacjentów wyniki badań były prawidłowe po 30 dniach od zakończenia leczenia.

Badacze uważają, że za zmienioną sekrecję filmu łzowego podczas ostrego procesu zapalnego spojówek odpowiedzialny jest proces zapalny oraz miejscowo stosowane leki. Zmniejszenie niekorzystnego efektu działania leków ocznych można uzyskać poprzez indywidualizację terapii, zamiast częstego podawania leków zaburzających film łzowy.

Cornea

www.corneajrnl.com

4. Rozpoznawanie opadania powiek spowodowanego dysfunkcją układu współczulnego.

Wkropienie kropli ocznych zawierających nafazolinę (lek sympatykomimetyczny) jest prostą i tanią metodą identyfikacji opadania powiek spowodowanego dysfunkcją nerwów współczulnych (zespołu Hornera). Nabyta izolowana ptoza powiek- opadnięcie górnej powieki wskutek dysfunkcji dźwigacza powieki, może być spowodowana wieloma przyczynami. Jeżeli źrenice są prawidłowe należy wykluczyć jako przyczynę miastenię lub miopatię. Jeżeli wykonane badania wykluczą miastenię gravis, następnym krokiem do postawienia rozpoznania jest biopsja mięśni.

W swoim doniesieniu badacze opisują 3 pacjentów dotkniętych jedno- lub obustronnym opadnięciem powiek, którzy otrzymali wstępną diagnozę: podejrzenie miopatii lub miastenii ocznej. Wszyscy wcześniej byli wielokierunkowo diagnozowani, włączając również biopsję mięśni.

Opadnięcie powieki ustąpiło u wszystkich 3 pacjentów po wkropieniu do worka spojówkowego jednej lub dwóch kropli nafazoliny. Całkowite otwarcie szpary powiekowej pojawiło się 2-3 minuty po zakropieniu leku, bez rozszerzenia źrenicy. Wynik tego testu zmienił diagnozę opadnięcia powieki z podejrzenia miopatii w kierunku dysfunkcji unerwienia współczulnego, sugerując częściowy zespół Hornera.

Lekarze, którzy odkryli ten test obecnie stosują go rutynowo przed wykonaniem kompleksowych, obciążających pacjenta, drogich i zabierających czas badań u wszystkich pacjentów z trwałym opadaniem powiek.

 J Neurol Neurosurg Psychiatry

www.jnnp.bmj.com

5. Czy blokujące niebieskie światło sztuczne soczewki wewnątrzgałkowe niekorzystnie oddziałują na zdrowie?

Lekarze donoszą, że blokujące niebieskie światło sztuczne soczewki wewnątrzgałkowe nie oferują oku żadnych korzyści w porównaniu z innymi soczewkami a dodatkowo mogą spowodować takie dolegliwości, jak bezsenność i depresja.

Światło niebieskie jest bardzo istotne dla zdrowia i prawidłowego procesu widzenia. Komórki wrażliwe na światło niebieskie są odpowiedzialne za synchronizację zegara biologicznego naszego ciała ze środowiskiem i cyklem dzień-noc, który reguluje prawidłowe rytmy hormonalne i fizjologiczne. Ponadto niebieskie światło dostarcza 35% przekazywanej przez pręciki energii, co jest istotne dla dobrego widzenie w warunkach przyciemnionego światła.

Badacze podkreślają, że nie wykazano aby istniał jakikolwiek związek z ekspozycją na światło niebieskie i powstawaniem zmian zwyrodnieniowych siatkówki.

Ophthalmology TimesEurope

www.oteurope.com